امور گمرکی و فرآیند ترخیص کالا
شرکت حمل، کالا را در گمرک مقصد به انبار تحویل میدهد. اسناد حمل نیز از طریق بانک یا شرکت پستی به دست خریدار میرسد؛ خریدار بعد از دریافت قبض انبار و تنظیم یک ست کامل سند، جهت ترخیص به گمرک مراجعه میکند. در هر صورت از زمان رسیدن کالا به مقصد تا زمان اظهار کالا، تشریفات خاصی انجام میشود.
تشریفات قبل از اظهار گمرکی
قانونگذار در بخشی از امور گمرکی، راجع به مباحث تشریفات قبل از اظهار، نگهداری کالا در اماکن گمرکی و کالای متروکه ضبطی و واگذاری به گمرک که مواد و موضوعاتی را پیش بینی میکند. در زمان ورود وسایل حمل به مقصد، شرکت حمل یا نماینده و مسئول وسیله حمل، مسئولیتهایی در قبال گمرک و کالا دارد.
تشریفات ترخیص کالای وارداتی
قانونگذار در بخشی از امور گمرکی، راجع به مباحث تشریفات قبل از اظهار، نگهداری کالا در اماکن گمرکی و کالای متروکه ضبطی و واگذاری به گمرک که مواد و موضوعاتی را پیش بینی میکند. در زمان ورود وسایل حمل به مقصد، شرکت حمل یا نماینده و مسئول وسیله حمل، مسئولیتهایی در قبال گمرک و کالا دارد.
تنظیم اسناد و ورود داده
صاحب کالا یا نماینده وی در بدو ورود به گمرک باید اسناد کالا را در دست داشته و با کنترل نهایی آنها آماده اظهار شود. اسناد مورد نیاز برای اظهار کالا جهت واردات قطعی:
کنترلهای گمرکی
بعد از اظهار کالا و درج شماره کوتاژ و لاک و مهر شدن اظهارنامه، ارزیاب، کارشناس ارزش و کارشناس مسیر مشخص میگردد و در ظهر اظهارنامه در خانه مربوطه درج میگردد. در مرحله کنترلهای گمرکی کارشناسان تعیین شده موراد متعددی را بررسی مینمایند که در زیر اشاره شده است:
احزار هویت و اظهار کالا
در دایره احراز هویت، بررسی های گمرکی رسماً آغاز میشود و با تحویل اسناد از سوی اظهار کننده به این بخش آغاز میشود. این مرحله در واقع همان دایره فنی یا تطبیق اسناد است که در آن چند مورد، مورد بررسی قرار میگیرد و در آخرین مرحله آن شماره ثبت در اظهارنامه بصورت دستی یا مهر درج میگردد. در این دایره چند عمل مختلف انجام میشود که عبارتند از:
بارگیری و خروج کالا از گمرک
در مرحله آخر، اظهار کننده میبایستی با در دست داشتن اظهارنامه و اسناد ضمیمه و پروانه سبز به کارشناس درب خروج مراجعه نماید. در این مرحله کارشناس مربوطه پس از مرور کلی مدارک، نسبت به امضای برگه سبز گمرکی اقدام نموده و اجازه بارگیری کالا و مجوز ورود کامیون را میدهد. پس از ارزیابی نهایی توسط کارشناس مربوطه، در صورتی که خروج کالا از نظر کارشناس تعیین شده بالامانع تشخیص داده شود، تاریخ خروج کالا از درب گمرک و نام و امضاء صاحب کالا ثبت و کالا توسط وسیله ای که شرکت های حمل و نقل در گمرکات کشور در اختیار افراد قرار میدهند، بارگیری شده و به انبار صاحب کالا تحویل میگردد.
پرداخت و صدور سند ترخیص
بعد از انجام کلیه کنترل های مرحله ارزیابی و تعیین مبلغ قابل پرداخت، اظهار کننده به بانک مراجعه و مبلغ را به حساب تعیین شده از سوی گمرک واریز میکند. در این مرحله رئیس سرویس بعضی موارد همچون تعرفه و حقوق ورودی را مجددا بصورت اجمالی کنترل کرده و شماره ارزیابی به اظهارنامه اختصاص میدهد. در قام بعد اظهار کننده، اظهارنامه را به صندوقدار یا مسئول دایره صدور سند ترخیص، تحویل میدهد. پس از آن فیش بانکی از اسناد جدا و نسبت به چاپ پروانه گمرکی اقدام میشود. و در نهایت با اخذ رسید پروانه سبز به صاحب کالا تحویل داده میشود.
کنترلهای بعد از خروج کالا
خروج کالا از گمرک به معنای اتمام قطعی بررسی های گمرکی نیست و کنترل های گمرک پس از خروج کالا از گمرک نیز ادامه میابد.